Kamera

GOVVA GUOVTTESUORAT  DOIBMII

1800- jagiid loahpageažis šattai vejolaš bargat kámerain gieddebarggus. Dat šattai oalle dehálaš reaidu daidda ođđa disipliinnaide; etnografiija ja antropologiija, nugo miššonearaide, duottarturisttaide ja iešguđet lágan dutkiide.

Lea váttis govahallat daid sin bargguid govvema haga, fysalaš vihtan ja almmolaš median. Ieš dat kámera šattai maiddái sosiomateriála neavttár mii čohkkii báikki olbmuid ja olggul boahtti olbmuid govvarahkáneapmái mii leai boađus sihke šiehtadallamiin ja veajáhallamiin. Vaikko leai koloniálaláš duogášjurdda sáhttet govvačoakkáldagat addit máŋggabealálaš gova sámi álbmogis ja eará sisriikkalaš joavkkuin dalle go buohtalastá eambbo standardiserejuvvon objeaktačoakkáldagain museain.

Maiddái govat mat dahkkojit objektiverema dihte, nugo čeardabiologiija, sáhttet geavahuvvot nuppádassii dutkama dekoloniseremis, nugo dalle go anonyma olbmot ođđasit identifiserejuvvot namain, bearrašiin ja oktavuođaiguin.

Ernst Manker, etnográfa ja kurator Davviriikkalaš museas Stockholmmas leai beaggán ja gudnejahtton govvejeaddji. Son válddii govaid duháhiid mielde su mátkkiin Sámis mat čájehedje movt sámit elle ja movt dilit rivde dain logiidjagiin máilmmisoađi áiggis. Odne lea dákkár čoakkáldagain hirbmat stuorra árvu go galgá ođđasit dulkot ja ođđasit hukset sámi kulturárbbi.

Skoađas-govvenapparáhta (bellow camera) rullafilmma váras, Ansco namas. Kurator ja dutki Ernst Manker osttii dan 1910- logus, son geavahii dan su mátkkiin Sápmi 1920- 1930 jagiin. Davviriikkalaš musea, inv. NM.0329554. Govven: Peter Segemark.

Teavsttat leat jorgaluvvon dávvesámegillii girječálli John Erling Utsis ja Camilla Brattland, Norgga árktalaš universiteahttamusea, lea divvon daid.

English


DUTKI

Photo: Eva Silvén

Eva Silvén